ÖZET

Çinko (Çn), sağlıklı kemik metabolizmasında vazgeçilmez bir elementtir. Osteoblast proliferasyonunu ve farklılaşmasını uyararak kemik oluşumunu uyarır; osteoblastik kemik mineralizasyonunu artırır. Ayrıca, kemik emilimini inhibe ederken, osteoklastların farklılaşmasını baskılar. Çalışmamızda düşük doz Çn desteğinin tavşanlarda yeni kemik gelişimi üzerindeki etkileri araştırıldı.

Kırk erkek Yeni Zelanda beyaz tavşanı 6 haftalıkken, her biri beş denekten oluşan sekiz eşit grupta değerlendirildi. Tüm gruplara sağ hemitoraksta üçüncü kaburgadan itibaren subperikondriyal kostal kıkırdak rezeksiyonları yapıldı. Grup 1 ve 2’deki tavşanlara iki kaburgaya parsiyel rezeksiyon; 3. ve 4. gruptaki tavşanlara total kaburga rezeksiyonu, 5. ve 6. gruptakilere dört kaburgaya parsiyel, 7. ve 8. gruptakilere ise total kaburga rezeksiyonu yapıldı. Grup 2., 4., 6., 8.’deki tavşanlara ameliyat sonrası dört hafta boyunca 6 mg/kg/gün intraperitoneal Çn uygulandı. Tüm gruplar, yaşamlarının yirmi dördüncü haftasına kadar takip edildiler.

Tüm alt gruplar arasında osteoblastlar ve osteoklastlar açısından istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. Çn takviyesi ile kemiğin konsolidasyonunda, önemli ölçüde artış görüldü. Çalışmamızda Çn’nin osteoblastik kemik oluşumunu uyararak osteoklastik kemik emilimini baskıladığı literatür bilgileri eşliğinde tespit edildi.

Tavşanlarda düşük doz Çn verilmesi kaburga konsolidasyonunu hızlandırmaktadır. Çn, kaburga kırığındaki gibi kemik oluşumunun yeri ve kemikle ilgili her türlü işlemden sonra kemik oluşumunu artırmak için kullanılabilir.