ÖZET

İmmün sistemi stimüle eden hastalıklarda adenozin deaminaz (ADA) ve neopterin seviyeleri yükselir. Bu çalışmada, toplum kökenli pnömoni (TKP) ve pulmoner tüberkülozlu hastalarda tedavinin neopterin ve ADA seviyelerini nasıl etkilediği araştırılmıştır.

Çalışmaya 24 TKP’li, 17 pulmoner tüberkülozlu ve 20 sağlıklı gönüllü kontrol grubu dahil edilmiştir. ADA spektofotometrik, neopterin ise ELİSA yöntemleriyle, pulmoner tüberkülozlu hastalarda tedavi öncesi ve tedaviden (rifampisin, izoniazid, etambutol ve pirazinamid) 2 ay sonra, TKP’li hastalarda tedavi öncesi ve tedaviden (ampisilin, sülbaktam) 15 gün sonra ölçülmüştür.

Serum ADA aktivitesi ve neopterin seviyeleri pulmoner tüberkülozlu hastalarda pnömonili hastalardan ve sağlıklı kontrollerden anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Serum neopterin seviyeleri TKP’li hastalarda sağlıklı kontrollerden anlamlı olarak yüksektir ancak pnömonili hastalar ve sağlıklı kontroller arasında ADA seviyeleri açısından anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Aktif tüberküloz grubunda ADA ve neopterin seviyeleri tedavinin ikinci ayından sonra düşmüştür. Tedavi sonrası pulmoner tüberkülozlu ve TKP’li hastalarda neopterin seviyeleri arasında herhangi bir anlamlı farklılık bulunamamıştır ancak serum neopterin ve ADA seviyeleri tedaviye rağmen tüberkülozlu grupta kontrol grubundan anlamlı olarak daha yüksektir.

Hem spesifik hem de non spesifik akciğer infeksiyonları tanısını koymada ve tedaviyi izlemede ADA seviyeleri kullanılabilirken, neopterin seviyeleri pnömonide beyaz kan hücresi (WBC), eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) ve C-reaktif protein (CRP) gibi diğer geleneksel yöntemler ile birlikte değerlendirilmelidir.