ÖZET

Otoimmün hepatit (OIH) dolaşan otoantikorlar, otoimmünolojik tabloyla karakterize etiyolojisi bilinmeyen bir kronik hepatittir. Erken tanı ile çoğu kez tedavi edilebilen, tanısında birden çok değerin kullanıldığı, düzenli takip gerektiren bir hastalıktır. Ülkemizde OIH hastalarını tanısından tedaviye yanıtına kadar inceleyen çalışma sayısı yok denecek kadar azdır. Son 10 yılda OIH tanısı alan hastalarımızı retrospektif olarak değerlendirdik.

2009 ile 2019 yılları arasında kliniğimizde tanı almış veya takip amacıyla başvurmuş OIH hastaları, retrospektif olarak hastane bilgi sisteminden geriye dönük olarak değerlendirildi. Ulaşabilen hastalar kliniğimize davet edilerek, elde olmayan bazı tetkikleri eklendi.

18-73 yaş arası (44,8±14,8 yıl) toplam 48 hasta (10 erkek ve 38 kadın) değerlendirildi. Dört hasta (%8,3) asemptomatik idi. Tedavi öncesi değerlendirmede hastaların %31’i siroz, %21’i akut hepatit, %39’u kronik hepatit idi. %81,2’si tip 1 OIH, %4,2’si tip 2 OIH iken %14,6’sında ise otoantikor negatif OIH saptandı. Hastaların %35,4’ünde (n=17) ise safra yollları hasarının eşlik ettiği overlap sendromu mevcut idi. Tip 1 OIH hastaların %68,8’inde antinükleer antikor, %41,7’sinde anti düz kas antikoru pozitifliği var iken her iki otoantikor pozitif olan hasta sayısı oranı %31,3 idi. %33,3’ünde karaciğer dışı hastalık mevcut idi. Tedaviye yanıt oranları tam yanıt %68,8, kısmi yanıt %18,7, yanıtsız hasta oranı ise %12,5 idi. Ortalama takip süresi 3,54±2,63 yıl olan hastaların halen 37’si tedaviye devam etmekte idi.

Kadın erkek oranı, prezetasyonu, tip 1, tip 2 oranları, eşlik eden karaciğer dışı otoimmün hastalık oranı ve tedaviye yanıt oranları bakımından çalışmamızın literatüre benzer şekilde olduğu görüldü. Asemptomatik hasta oranının düşük olması, otoantikorların daha düşük yüzdede saptanması, overlap sendromunun yüksek olması açısından farklılık göstermekte idi.