ÖZET

Toplumsal cinsiyet, toplumun bireyleri nasıl gördüğü, algıladığı, düşündüğü kadın ve erkek olarak nasıl davranmaları gerektiğini ifade eden kavramdır. Cinsiyete dayalı normlar ve değerler, kadınlar ve erkekler arasındaki farklılıkları güçlendirirken sosyal eşitsizlikleri de beraberinde getirir. Eşitsizliğe neden olan alanlardan biri de sağlıktır. Bu metodolojik ve tanımlayıcı çalışmanın amacı “Nijmegentıpta cinsiyet farkındalığı ölçeği” Türkçe geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapılmasıdır.

Çalışma 150 tıp öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın verileri 2016 Nisan ayında toplanmıştır.

Ölçeğin Türkçe versiyonunun güvenirlik analizi sonucunda, orijinal ölçeğin (26 madde) iki maddesi çıkarılmıştır. Üç madde (madde 8, 10 ve 11) başka bir alt boyutta (faktör 3) yerleşmiştir, ancak bu öğeler faktörün diğer maddeleriyle yapısal olarak uyumlu olmadığı için ölçekten çıkarılmıştır. Yirmi-bir maddeden oluşan ölçeğin güvenirliğini test etmek için yarıya bölme güvenilirlik yöntemi kullanılmıştır. Modelin uyumlu olduğu bulunmuştur.

Ölçeğin geçerliliği faktör analizi ile değerlendirilmiştir. Örneklem büyüklüğünün yeterliliğini belirlemek için Kaisermeyer- olkin ve Bartlett testleri yapılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi ile oluşturulan modelden elde edilen uyum indeksleri, ölçeğin üç boyutlu yapısını doğrulamıştır.

Ölçeğin Türkçe versiyonunun geçerli ve güvenilir olduğu belirlenmiştir.