ÖZET

Bizim buradaki amacımız kronik bel ağrısı ile lomber multifidus (LM) kas atrofisi arasındaki ilişkiyi manyetik rezonans görüntüleme (MRG) bulguları ile birlikte değerlendirmektir.

En az 6 aydır sırt ağrısı şikayeti bulunan yaşları 18 ile 80 arasında değişen 264 hastanın lomber MRG’si retrospektif olarak LM kas atrofisi açısından değerlendirildi. LM kas atrofisi aksiyal T2 görüntülemelerde L4-5 ve L5-S1 düzeylerinden değerlendirildi. Hastaların lomber MRG’si LM kas atrofisi ve lomber intervertebral disk herniasyonu açısından değerlendirildi. LM atrofisinin lomber intervertebral disk herniasyounu ve bel ağrısı ile olan ilişkisi istatistiksel olarak araştırıldı.

İki yüz altmış dört (147 kadın, 117 erkek) hastanın lomber MRG’sinde 88 hastada (%33,3) evre 0 atrofi, 135 hastada (%51,1) evre 1 atrofi ve 41 hastada (%15,5) evre 2 atrofi saptandı. Kadınlarda LM atrofisinin sıklığı %73,5 olup erkeklerde %49,8’dir. İki yüz altmış dört hastanın 210’unda lomber vertebralarda herhangi bir seviyede intervertebral disk hernisi saptandı. İki yüz on hastanın 150’sinde (%71) LM kasında evre 1 ve 2 atrofi saptandı. İki yüz altmış dört hastanın 54’ünde herhangi bir seviyede intervertebral disk herniasyonu, spinal kanal darlığı ve sinir kökü basısı saptanmadı. Bu 54 hastanın 28’inde evre 0, 23’ünde evre 1 ve 3’ünde evre 2 atrofi saptandı.

Bizim yapmış olduğumuz çalışmada lomber intervertebral disk herniasyonu, spinal kanal stenozu ve sinir kökü basısı mevcut olmayan tek şikayeti bel ağrısı olan %9,8 olguda LM kasında evre 1 ve 2 atrofi saptanmıştır. Tamamen normal MRG’si olan olgularda LM kas atrofisi tek başına bel ağrısının nedeni olabilir.