ÖZET

Yaşlı hastaların genel durumu göz önüne alındığında, intertrokanterik kırığın erken rehabilitasyon müdahaleleri ile birlikte tedavi edilmesi önemlidir. Bu çalışmada Ender çivileme, proksimal femoral çivileme (PFN) ve hemiartroplasti ile tedavi edilen intertrokanterik kırıklı 90 yaş üstü hastaların mortalite ve klinik sonuçları karşılaştırdık.

1997-2016 yılları arasında kliniğimizde tedavi edilen 90 yaş üstü intertrokanterik kırık tanılı hastaların dosyaları retrospektif olarak incelendi. Ender çivisi ile 16, hemiartroplasti ile 30, PFN ile 32 toplam 78 hastanın tedavi edildiği saptandı. Hastaların yaş ortalaması 93,3 yıl (aralık: 90-104) idi ve hastaların 14’ü erkek, 64’ü kadındı. Bütün hastalar kırık öncesi yürüyebiliyordu. Hastaların preoperative Amerikan Toplumu Anestezistleri (ASA) skoru ve postoperative hastanede kalış süresi, postop yaşam süresi, mobilizasyonu ve mobilizasyon süresi değerlendirildi.

Hastalardan altmışının (%76,9) öldüğü, on sekizinin (%23,1) sağ olduğu saptandı. Ender grubunun %62,5’i (n=10) PFN grubunun %62,5’i (n=20) hemiartroplasti grubunun %100’ü (n=30) öldüğü tespit edildi. Gruplar arasında ASA skoru açısında anlamlı fark saptanmadı. Postoperatif hastaneden kalış süreleri karşılaştırıldığında; Ender grubu 8,2 gün, PFN grubu 9,4 gün ve hemiartroplasti grubu 7,6 gün olarak saptandı. Hastaların postop mobilizasyonları karşılaştırıldığında; Ender grubu ortalama 36 günde, hemiartroplasti grubu 4,8 günde, PFN grubu 4,3 günde yürüdüğü saptandı. Ender grubunda 6 (%37,5) hasta, hemiartroplasti grubunda 5 (%16,6) hasta, PFN grubunda 5 (%15,6) hastanın yürüyemediği saptandı. Ender grubu anlamlı olarak geç mobilize oldu (p<0,001).

PFN intertrokanterik kırıklar için altın standart kabul edilse de özellikle ileri yaş, osteoporotik, birden fazla ek hastalığı olan düşkün hastalarda farklı tedaviler uygulanabilir. Bu çalışmamızda Ender çivisi ile tedavi edilen hastaların daha düşük mortalitesi olduğunu saptadık.