ÖZET

Közlenmiş ve baharatlı yemekler Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sık tüketilmektedir. Tütsülenmiş ve baharatlı besinler ile Helicobacter pylori (H. pylori) enfeksiyonunun mide kanseri için risk faktörü olduğu bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı; Güneydoğu Anadolu’da beslenme alışkanlıklarının mide mukozasına etkisini, H. pylori pozitifliğini araştırmak ve bu faktörlerin histopatolojik özelliklerle ilişkisini değerlendirmektir.

Ardışık 943 hastada mide endoskopik biyopsilerindeki histopatolojik özellikler retrospektif olarak değerlendirildi.

Olguların çoğu kadındı (%54; n=505) ve ortanca yaş: 47±17,27’ydi (yaş aralığı: 18-96). Gastrit dışı en sık tanı gastrik karsinom (%2,5; n=24) ve gastrik polipti (%1,6; n=16). Olguların büyük kısmında (%92) kronik gastrit ve bunların %61’inde (n=537) nötrofilik aktivite mevcuttu. Atrofi, intestinal metaplazi ve rejeneratif mukozal değişiklikler nötrofilik aktivitenin derecesi ile anlamlı düzeyde ilişkiliydi (p<0,05). Atrofi ve intestinal metaplazisi olan olgular, olmayanlara göre, anlamlı düzeyde daha yaşlıydı (p<0,001; ortalama yaş sırasıyla; 47 ve 46’ya karşı ve 56 ve 55). Olguların %57’si (n=542) H. pylori pozitifti ve H. pylori varlığı kronik ve kronik aktif gastrit ve lenfoid hiperplazi varlığı ile anlamlı düzeyde ilişkiliydi (p<0,001). Öte yandan; erozyon, atrofi ve nöroendokrin hücre hiperplazisi H. pylori gastriti olan bireylerde daha az orandaydı (p<0,05).

H. pylori enfeksiyonu ve baharatlı (acı) yiyeceklerin sürekli tüketilmesi Güneydoğu Anadolu’da yaşayan bireylerde gastrit oluşumu için anahtar faktörlerdir. Beslenme alışkanlıkları ile gastrit arasındaki nedensellik ilişkisinin tam olarak gösterilebilmesi için prospektif epidemiyolojik çalışmalara ihtiyaç vardır.