ÖZET

Amaç:

Çalışmanın amacı glioblastoma multiforme (GBM) radyoterapisindeki (RT) geçmişten günümüze değişen eğilimlerin ortaya konulması ve risk altındaki organ dozlarındaki değişimin gösterilmesidir.

Yöntemler:

GBM tanısı ile postopereatif temozolamid ve RT ile tedavi edilen 10 hastanın simülasyon bilgisayarlı tomografi görüntüleri retrospektif olarak incelenerek pre- ve postoperatif manyetik rezonans görüntüleri (MRG) ile rjiid füzyon yapıldı ve 9 ayrı volüm oluşturuldu. Volümler total kranyum ışınlamadan postoperatif iki fazlı ışınlamaya değişkenlik gösterirken, RT uygulaması 2-boyutlu (2B) Co-60 tedavisinden 3-boyutlu (3B) volumetrik ark tedaviye (VMAT) değişiyordu. Risk altındaki organlar (organs at risk - OAR) konturlandı. Beyin-hedef hacmi planlama (PTV) D_mean, beyin sapı D_max, göz D_max ipsilateral/ kontralateral, kiazma D_max, koklea D_mean ipsilateal/kontralateral, lakrimal gland D_max ipsilateral/konrtalateral, lens D_max ipsilateral/ kontralateral, pituiter gland D_max dozları kaydedildi. 7, 8, 9. planlar (preop MRG’den oluşturulan volümün 3B-konformal RT- 3B-KRT planı ile postop MRG’den oluşturulan 3B-KRT ve VMAT planları) karşılaştırıldı. Paired sample t-testi ile istatistiksel analiz yapıldı.

Bulgular:

Total kranyum RT uygulandığı dönemlerde normal beyin dokusunun hepsi 45-60 Gy alırken VMAT ile beyin-PTV D_mean medyan 35 Gy’e düşmüştür. Aynı zamanda göz ve lensler dışında risk altındaki organlar verilen tüm dozu alarak 60 Gy uygulanan gruplarda doz sınırlamaları aşılmıştır. Hem PTV-Radyasyon Terapisi Onkoloji Grubu (RTOG)_preop hem de PTV-RTOG_postop 3D-CRT planına göre beyin-PTVinitial volüm D_mean ve beyin-PTV_boost D_mean dozları dahil olmak üzere tüm OAR dozlarında iki plan arasında istatistiksel anlamlı fark yoktu. VMAT planı ile hem PTVRTOG_preop hem de PTV RTOG_postop volümlerine göre yapılan 3D-CRT planlarından istatistiksel anlamlı daha düşük OAR dozları elde edildi.

Sonuç:

Tarihsel süreçte ışınlanan volüm ve normal doku dozlarında belirgin azalma olmuştur. RTOG’nin postoperatif volüm tanımına göre konformal ve VMAT planları karşılaştırıldığında VMAT planlamada daha düşük normal doku dozları elde edilmektedir.