ÖZET

Nükleer tıpta pozitron emisyon tomografi/bilgisayarlı tomografi (PET/BT) görüntüleme yönteminde kullanılan F-18 radyoizotopu konvansiyonel nükleer tıpta tanı amacıyla kullanılan diğer radyoizotoplara göre daha yüksek foton enerjisine sahiptir. Çalışmamızda rutin uygulamada yaygın olarak kullanılan F-18 fluorodeoksiglukoz (FDG), PET/BT çekimi için kullanılan F-18 FDG radyoizotopunun enjeksiyonundan sonra hastadan çevreye salınan radyasyonun doz hızının ölçülmesi ve çevresel radyasyon maruziyetinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Çalışmamıza, Nükleer Tıp PET/BT ünitesine başvuran toplam 29 (E/K=9/20) hasta dahil edilmiştir. Hastalara intravenöz (IV) olarak F-18 FDG enjekte edildikten hemen sonra, çekim öncesi ve taburcu edilmeden önce 0 m, 0,5 m, 1 m, 1,5 m ve 2 m mesafeden toraks düzeyinden Geiger-Müller sayacı kullanılarak doz hızı ölçümleri yapılmıştır. Her bir ölçümün ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmış, ayrıca ölçümler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olup olmadığı değerlendirilmiştir.

Hastalara IV yol ile 291±62 megabecquerel (MBq) (Aralık: 226-440 MBq) radyoaktif madde enjekte edilmiş ve nükleer tıp kliniğinde enjeksiyon sonrası 70,3±13,8 dk (Aralık: 53 dk-100 dk) beklemiştir. Bir m mesafeden alınan radyasyon doz hızı ölçümleri, radyoaktif madde enjeksiyonu sonrası 39,7±11,9 μSv/sa, çekim esnasında 21,1±4,5 μSv/sa, taburcu anında 14,3±2,9 μSv/sa olarak hesaplanmıştır.

F-18’in foton enerjisi 511 kilo elektron volt olmasına karşın nispeten kısa yarı ömürlü olmasından dolayı F-18 FDG tanı amacı ile kullanılabilen ideal bir radyofarmasötiktir. PET/BT çekimi sonlandığında hastaların 1 m mesafedeki doz hızı ölçümlerinin, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu mevzuatları da göz önünde bulundurulduğunda, çevresel radyasyon güvenliği açısından bir tehlike arz etmediği gösterilmiştir. Bu nedenle hastalar F-18 FDG PET/BT görüntülemesi tamamlandıktan sonra gerekli radyasyon güvenlik önlemleri anlatılarak güvenli bir şekilde taburcu edilebilmektedir.