ÖZET

Osteoartrit (OA) sık görülen ve önemli morbiditeye sebep olan bir eklem hastalığıdır. Bu çalışmada, yıllardır kullanılan ultrasonun (US), diz OA tedavisindeki etkinliğini, varsa US’nin plaseboya üstünlüğü olup olmadığını göstermeyi amaçladık.

Kliniğimize diz ağrısı şikayeti ile başvuran Amerikan Romatoloji Derneği (ACR) kriterlerine uyan, primer diz OA tanısı konan, Kellgren- Lawrence evrelemesine göre, evre 2 ve 3 olan 60 hastanın her iki dizi birden tedaviye alınmıştır. Hastalar randomize olarak iki gruba ayrılmış, 1. Gruptaki 30 hastaya US (frekansı: 1 MHz, intensitesi: 1 Watt/cm2), 2. Gruptaki 30 hastaya plasebo US uygulanmış, hastalara 5 gün/hafta, günde tek tedavi olarak toplam 10 tedavi verilmiştir. Çalışmaya alınan 60 hastanın hepsi tedavi sonu, 10. gün ve 1. ay kontrolüne gelmiştir. Hastaların tedavi öncesi demografik verileri kaydedilmiştir. Tedavi öncesi ve sonrası diz çevresi ölçümü, 100 mm’lik VAS ile ağrı şiddeti ve hastalık şiddeti, EHA, manuel kas gücü, 20 m yürüme zamanı, fiziksel fonksiyonları değerlendirmek için, WOMAC, Lequesne, anketleri uygulanmış, tedavi etkinliği hasta ve doktor tarafından ayrı ayrı değerlendirilmiştir.

Yürüme ve istirahatle ağrı şiddeti, hastalık şiddeti, diz EHA, 20 m yürüme zamanı, WOMAC, Lequesne anketleri, hasta ve doktora göre tedavi etkinliği sonuçlarında tüm gruplarda grup içi karsılaştırmalarda tedavi öncesine göre anlamlı iyileşme görülmüştür (p<0,05). Gruplar arası karsılaştırmada ise, hem 10. gün hem de 1. ay, US (1. Grup), plasebo US (2. Grup) grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı daha fazla iyileşme göstermiştir (p<0,05). Literatürü incelediğimizde bizim çalışmamız, etkinlik açısından US’ nin plasebo ile karsılaştırıldığı ilk tek kör randomize kontrollü klinik çalışmadır.

Diz OA’lı hastalarda ağrı ve fonksiyonel durum yönünden US tedavisi ile plase-bo arasında fark olması uygun süre ve dozda kullanıldığı takdirde, US’nin etkin bir tedavi seçeneği olduğunu göstermektedir.