ÖZET

Amaç:

Polikistik over sendromu (PKOS) erken dönemde ortaya çıkan kardiyovasküler hastalık için risk grubundadır. PKOS’de, fizyolojik ve enflamatuvar kardiyovasküler risk faktörlerini değerlendiren az sayıda çalışma vardır. Çalışmamızın amacı, PKOS olgularında karotis intima media kalınlığını (İMK) ve ayrıca metformin, etinil estradiol/siproteron asetat (EE/SA) ve metformin + EE/SA kombinasyon tedavisinin karotis İMK, insülin direnci, C-reaktif protein (CRP), apelin ve adiponektin üzerine etkilerini değerlendirmektir.

Yöntemler:

Çalışmamıza katılan 18-45 yaş arasındaki 60 PKOS’li kadında ve 43 sağlıklı gönüllü kadında bazal karotis İMK, insülin direnci [Homeostasis model assessment insulin resistance (HOMA-IR)], apelin, adiponektin ve CRP değerlendirmeleri yapıldı. Bazal değerlendirmeden sonra, hastalar metformin (n=20), EE/SA (n=20) ve metformin + EE/SA (n=20) tedavi gruplarına ayrıldı. Tedavi rejimleri 6 ay boyunca uygulandı. Tedavi sonunda aynı parametreler tekrar değerlendirildi.

Bulgular:

Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında PKOS’li olguların CRP (p=0,003), HOMA-IR (p=0,004), İMK (p=0,049) değerleri istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek, adiponektin (p=0,002), apelin (p=0,031) düzeyleri kontrol grubundan istatistiksel olarak daha düşük saptandı. Altı aylık tedavinin sonunda adiponektin seviyesi metformin (p=0,012) ve metformin + EE/SA grubunda (p=0,012), apelin seviyesi ise metformin grubu (p=0,024), EE/SA grubu (p=0,024), ve metformin + EE/SA grubunda (p=0,024) anlamlı olarak yüksek saptandı. Üç tedavi grubunda da CRP seviyesinde istatistiksel olarak anlamlı değişim yoktu (p>0,05). Üç tedavi grubunda da karotis İMK değerinde istatistiksel olarak anlamlı değişim yoktu (p>0,05).

Sonuç:

Bu sonuçlara göre PKOS’de subklinik aterosklerozun varlığını ve metformin tedavisinin subklinik ateroskleroz üzerine olumlu etki gösterdiğini söyleyebiliriz.