ÖZET

İnmeli hastalarda konvansiyonel rehabilitasyon programı (KRP) ile kombine edilen pasif nöromusküler elektriksel stimülasyonun (NMES); üst ekstremite (ÜE) motor ve fonksiyonel iyileşme, spastisite, ağrı ve günlük yaşam aktivitelere katılma becerisini iyileştirme açısından etkinliğini araştırmaktır.

Otuz hemiplejik hasta randomize olarak 2 eşit gruba ayrıldı. Çalışma grubuna 20 seans KRP’ye ek olarak omuz kuşağı kasları ve el bilek ekstansörlerine pasif NEMS uygulandı. Kontrol grubuna ise sadece 20 seans KRP uygulandı. Değerlendirmeler tedavi başlangıcında, tedavi ortasında, tedavi sonunda ve tedavi bitiminden 2 ay sonra yapıldı. Sonuç ölçütleri olarak; Brunnstrom’un ÜE ve el evrelemesi, Fugl- Meyer Üst Ekstremite Motor Fonksiyon Skoru (FMA), Modifiye Ashworth skalası (MAS), vizüyel analog skala (VAS) ve Barthel indeksi kullanıldı.

Çalışma grubunda tedavi sonrasında ve 2 ay sonraki kontrol değerlendirmesinde üst ekstremite ve el Brunnstrom evrelemesinde, FMA ve VAS skorunda istatistiksel olarak anlamlı iyileşme görüldü. Kontrol grubunda FMA toplam skorunda tedavi sonu ve 2 ay sonraki kontrolde anlamlı düzeyde iyileşme saptandı. MAS skorları kontrol grubunda tedavi sonunda ve 2 ay sonra daha yüksekti, ancak değerler gruplar arasında anlamlı farklılık göstermedi.

İnmeli hastalarda KRP’sine eklenen omuz kuşağı ve el bilek ekstansörlerine uygulanan pasif NEMS’nin tek better than CRP alone, but passive NMES therapy is suggested to be used as an adjunct to neurological rehabilitation as it contributes to functional and motor recovery.