ÖZET

İnme, dünyada en yaygın üçüncü ölüm nedeni ve birinci özürlülük nedenidir. İnme sonrası santral sinir sisteminin disfonksiyon ya da primer lezyonundan kaynaklanan, inme sonrası santral ağrı (İSSA), sık görülen bir sendromdur.

Çalışmamıza 31 kadın, 44 erkek olmak üzere toplam 75 iskemik inme hastası dahil edildi. 28 tanesi (12 kadın, 16 erkek) iskemik inme sonrası 1 yıl içinde santral ağrı gelişen hastalardı. Hastaların ağrı değerlendirmesi, The Leeds Assessment of Neuropathic Symptoms and Signs (LANSS) ağrı skalası ve Visual Analogue Scale (VAS) ile yapıldı.

Santral ağrısı olan grupta yapılan European Quality 5 Dimension (EQ5D) ve EQ5D VAS yaşam kalitesi değerlendirmesi, VAS derecesi arttıkça yaşam kalitesinde, her iki ölçümde istatistiki olarak anlamlı korelasyon gösterdi (p=0,001, 0,001). Aynı şekilde LANSS≥12 olan grupta, LANSS<12 olan gruba göre yaşam kalitesinin (EQ5D ve EQ5D VAS) düşük olduğu saptandı (p=0,006, 0,016). İSSA olan grupta, VAS puanı arttıkça ve LANSS≥12 olanlarda Epworth Uykululuk Ölçeğine göre istatistiki olarak anlamlı verilere ulaşıldı (p=0,001, 0,002). Epworth skoru <11 ile ≥11 olan gruplar karşılaştırıldığında; LANSS≥12 olan grupta gündüz uykululuk oranı anlamlı düzeyde daha yüksek bulundu (p=0,018). VAS puanı ile gündüz uykululuk oranı arasında pozitif anlamlı korelasyon saptandı (p=0,001).

Bu çalışma ile İSSA’nın inme hastalarında yaşam kalitesi üzerine belirgin negatif etkisi olduğu gösterilmiştir. İSSA’ya eşlik eden uyku bozuklukları, depresyon ve anksiyetenin doğru tanı ve tedavisi ile hastaların konforunun arttırılabilirliliğinin vurgulanması literatür açısından önem arz etmektedir.