ÖZET

Cerrahi tekniklerde ve enstrumentasyon materyellerindeki gelişmelere karşın;omurgada solid bir füzyonun sağlanması cerrahi tedavinin en önemli bölümünü oluşturmaktadır. Spinal artrodezde en sık kullanılan greft türlerini otogreftler oluşturmakta olup; bu greftlerin temini esnasında karşılaşılan komplikasyonlar ve uzun füzyonlarda yeterli greft elde edilmesindeki güçlükler bu greftlere alternatif olarak allogreftler, osteoindüktif ve osteokondüktif greft tamamlayıcıları gibi değişik materyellerin günümüzde sıkça kullanımına yol açmıştır. Bu çalışmada farklı greft materyelleri kullanarak bir hayuan modeli üzerinde pasteralateral lomber artrodez geliştirilmesi amaçlanmıştır.

Çalışmada 40 adet kabayda L2-L4 vertebralar arasında bilateral pasteralateral artrodez operasyonu gerçekleştirilmiştir. Kabayların 10 tanesi kontrol grubu olarak seçilmiş bunlara yalnızca dekartikasyon yapılmış herhangi bir greft materyeli dekartikasyon alanına ilave edilmemiş bu hayvanların iliak çıkıntılarından alınan taze greftler eksi 20 derecede dondurularak çalışmanın diğer bölümundeki hayvan grubunda allogreft kaynağı olarak kullanılmıştır. Geri kalan 30 kobay üç farklı ve eşit gruba bölünerek; 10 tanesine dekartikasyon sonrası hayvanın kendi iliak çıkıntılarından alınan otogreftler , diğer 1 O tanesine dekartikasyon sonrası kontrol grubundan elde edilen taze dondurulmuş allogreftler ilave edilmiş, sonuncu 10 hayvanda ise dekartikasyon alanına hidroksıapatit trikalsiyumfosfat karışımı uygulanmıştır. Hayvanlar 8. haftada oldiırülerek oluşan füzyon radyoloji, manuel stres testi, makroskopi ve ışık mikroskopisi ile incelenmiştir.

Kontrol grubundaki hayvanların hiçbirinde füzyona rastlanmazhen Pseudoartroz oranı allogreft grubunda % 80, otogreft grubunda %20, hidroksiapatit grubunda ise % 50 olarak gerçekleşmişti. L2 -L4 vertebralar arasında manuel palpasyonla harekete kontrol grubunda % 100 rastlanırken,otogreft grubunda % 20, allogrefi grubunda % 80, hidroksiapatit ilave edilen grupta ise % 30 oranında hareket gozlemlenmiştir. Işık mikroskopi incelemesinde ise oluşan fuzyonun üç farklı türü gorülmuştür.

Bu hayvan modelinde gerek cerrahi teknik gerek greft iyileşme ortamı gerekse sonuç açısından insanlardaki cerrahi ile benzer sonuçlar elde edilmıştir. Çalışmada en iyi greft materyeli otogreft olarak gözlenirhen en kötüsü ise taze dondurulmuş allogreftler olmuştur. Farklı greft materyelleri kullanarak spinal füzyon esnasında kemik oluşum mekanizmalarının ve pasteralateral artrodez biyolojisinin anlaşılması açısından radyolojik ve histolojik verilerin elde edilmesi bu modelle gerçekleştirilmiştir.