ÖZET

Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı dünya çapında prevalansı artan önemli bir sağlık sorunudur. Nötrofil lenfosit oranı basit kan sayımı ile hesaplanabilecek ucuz bir inflamasyon belirtecidir. Bu çalışmada non-alkolik steatohepatit ve basit karaciğer yağlanması olan hastalarda nötrofil lenfosit oranının araştırılması ve sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Karaciğer biyopsisi ile tanı konmuş 15 non-alkolik steatohepatit hastası, abdominal ultrasonografiyle tanı konmuş 65 basit karaciğer steatozu hastası ve 65 sağlıklı kontrol çalışmaya dahil edildi. Hastalara fizik muayene yapılarak antropometrik ölçümler alındı. Rutin laboratuar tetkikleri sırasında bakılan hemogramlar kullanılarak nötrofil lenfosit oranı hesaplandı ve çeşitli klinik ve laboratuar parametrelerle ilişkisi araştırıldı.

Ortalama nötrofil lenfosit oranı non-alkolik steatohepatit gurubunda 2,16±0,49, basit steatoz gurubunda 1,62±0,43 ve sağlıklı kontrollerde 1,51±0,31 olarak saptanmış olup üç grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,001). İkili karşılaştırmalarda nötrofil lenfosit oranı açısından non-alkolik steatohepatit grubu ile hem basit steatozlar hem de sağlıklı kontroller arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu (her ikisi için de p<0,001) ancak basit steatoz grubu ile sağlıklı kontroller arasında fark olmadığı (p=0,086) saptandı. Nötrofil lenfosit oranı ile abdominal ultrasonografideki yağlanma derecesi ya da karaciğer biyopsi bulguları arasında ilişki saptanmadı (p>0,05). Yapılan ROC analizlerinde non-alkolik steatohepatit hastalarını ayırt etmesi açısından nötrofil lenfosit oranı için AUC=0,868 (%95 güven aralığı: 0,781-0,956) ve seçilen 1,793 eşik değeri için hesaplanan sensitivite %86,5 ve spesifite %81 olarak bulundu.

Bu çalışmada nötrofil lenfosit oranının non-alkolik steatohepatit hastalarında gerek basit karaciğer steatozu olan hastalardan gerekse sağlıklı kontrollerden daha yüksek olduğu ancak basit steatoz gurubuyla sağlıklı kontroller arasında fark olmadığı saptandı. Bu da nötrofil lenfosit oranındaki artışın non-alkolik steatohepatite bağlı hepatik inflamasyon ve eşlik eden düşük düzey bir sistemik inflamasyon nedeniyle olabileceğini akla getirmektedir.