ÖZET

Amaç:

Bu çalışmada bir üniversite hastanesinde rutin uygulanan tarama testleri ve destek tedavileri hakkında gebelerin farkındalıkları ve bunu etkileyen faktörleri değerlendirmeyi amaçladık.

Yöntemler:

Bu gözlemsel, tanımlayıcı çalışma 15 Nisan-30 Kasım 2018 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi polikliniğine ilk kez başvuran ya da takip edilmekte olan 493 gönüllü gebe kadın çalışma grubunu oluşturdu. Sosyo-demografik özelliklerini, tarama testleri ile destek tedavileri hakkındaki farkındalıkları ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek için çoktan seçmeli ve açık uçlu 36 sorudan oluşan anket formu yüz yüze görüşmelerle uygulandı.

Bulgular:

Katılımcıların ortanca yaşı 27 yıl idi. Yarıdan fazlası (%57,4) ilkokuldan mezun olmuş veya eğitim görmemişti, %89’u çalışmıyordu. Katılımcıların çoğunluğu tarama testlerini (%92,1) ve destek tedavilerini (%93,9) bildiklerini belirtti. Sırasıyla, tarama testlerinin ve destek tedavilerinin %48,1’i ve %44’ü kadın doğum uzmanlarından öğrenilmişti. Tarama testlerini yaptırmayı istemeyen katılımcıların %57,6’sının belirttiği sebep “Gereksiz buluyorum, çünkü hamileliğimi sonlandırmak istemiyorum” idi. Yirmi yedi yaş ve üstü (p=0,021), en az liseden mezun olmuş (p=0,016), çalışan (p=0,041) ve primipar (p<0,001) olan katılımcılar tarama testlerini belirgin olarak daha fazla bildiğini ifade etmişti.

Sonuç:

Çalışma sonuçları tarama testleri ve destek tedavileri hakkında gebelerin farkındalıklarının anne yaşı, eğitim düzeyi, çalışma durumu ve doğum sayısı arttıkça arttığını göstermekteydi. Sağlık çalışanlarından tarama testleri ve destekleyici tedaviler hakkında bilgi edinme yüzdesi daha yüksek olmasına rağmen, hala istenen düzeyde değildi. Bu nedenle, sağlık çalışanları doğum öncesi bakım hizmetleri sırasında, özellikle kırsal alanlarda yaşayan genç ve düşük eğitimli anneler için bilgilendirme ve danışmanlık konusunda daha duyarlı olmalılar kanaatindeyiz.