ÖZET

Ankilozan spondilit (AS) tanısı ile takip edilen hastalara ait demografik veriler, klinik özellikler ve medikal tedaviler değerlendirildi.

2007-2008 tarihleri arasında AS tanısı ile takip edilen 243 hastanın dosyası retrospektif olarak incelendi. Hastaların demografik özellikleri, hastalık takip parametreleri ve mevcut tedavileri değerlendirildi. Hastalık takibinde kullanılan Görsel Analog Skala (VAS), Bath AS Hastalık Aktivite İndeksi (BASDAI), Bath AS Fonksiyonel İndeksi (BASFI), Bath AS Metrolojik İndeksi (BASMI), Bath AS Radyolojik İndeksi (BASRI), AS Yaşam Kalitesi Anketi (ASQOL), Maastricht Entesopati Skoru (MASES), eritrosit sedimentasyon hızı (ESR), C-reaktif protein (CRP) değerleri incelendi.

Erkek/kadın 3,4:1 idi. Yaş ortalaması, tanı yaşı ve tanıdaki gecikme süreleri sırasıyla, 37,1±9, 32,4±9 ve 4,6±6 yıl idi. Takip parametrelerimizin ortalama değerleri sırasıyla BASMI 7,9±2,5, BASFI 3,4±2,6, ASQOL 9,2±5,9, BASRI 6,7±2,8, VAS 45,9±28,2, entesopati skoru 2,5±3,8, ESR 24,9 mm/st, CRP 1,5±1,8 mg/dl idi. Hastaların %54,3’nün BASDAI skorları 4’ün altında olup ortalama 3,9±2,3 ile 4’e yakındı. Hastaların %12,8’inde üveit, %15,6’sında periferik artrit vardı. Hastaların %3,8’i hiçbir tedavi almıyor, %16,8’i sadece nonsteroid antienflamatuvar ilaç, %65,4’ü tekli modifiye edici anti romatizmal ilaç (DMARD), %6,6’sı ikili DMARD, %7,4’ü biyolojik ajan kullanıyordu. Tekli DMARD grubunun %61,3’ü sulfasalazin kullanıyordu.

Cinsiyetler karşılaştırıldığında yaş ortalaması ve tanı yaşı açısından anlamlı fark olmazken, tanının gecikme süresi kadınlarda istatistiksel olarak anlamlı derecede fazlaydı. BASRI skorları erkeklerde yüksekti. Periferik artrit ve CRP değerleri erkeklerde daha fazla yoktu. Hastalık aktivitesini gösteren BASDAI yüksekliği ile periferik tutulum, entesopati, VAS, hastalık süresi, tanıda gecikme süresi, ESR ve CRP değerleri arasında anlamlı ilişki saptandı.