ÖZET
Amaç:
Akromegali genellikle iyi huylu hipofiz adenomundan salgılanan büyüme hormonunun (BH) aşırı üretimi sonucu ortaya çıkan nadir bir hastalıktır. Akromegali hastalarında artmış BH ve insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1) ile kanser görülme sıklığının da arttığı birçok çalışmada gösterilmiştir. Özellikle kolon kanserleri daha sık görülmektedir. Trombospondin-1 (TSP-1) kanser oluşumunda önemli bir rol oynadığı düşünülen bir glikoproteindir. Bu çalışmada akromegali hastalarında dolaşımdaki TSP-1 düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntemler:
Bu bir olgu kontrol çalışmasıdır. Çalışmamıza takip altında olan BH <1 olan ve yaşa göre beklenen IGF-1 değeri yüksek olan aktif akromegali olan 52 hasta dahil edildi. Kontrol grubu olarak yaş ve cinsiyet yönünden benzer, akromegali tanısı olmayan 26 gönüllü alındı. Tüm gönüllüler ve akromegali hastalarının boy, kilo ve biyokimyasal değerlendirmeleri yapıldı. Serum TSP-1 düzeyleri ELISA ile değerlendirildi.
Bulgular:
İki grupta medyan yaş ve cinsiyet dağılımı benzerdi (sırasıyla; p=0,313, p=0,148). Açlık plazma glukozu ve lipid parametrelerinde gruplar arasında anlamlı fark yoktu. GH ve IGF-1 akromegali hastalarında daha yüksekti (Her ikisi de, p=0,001). TSP-1 düzeyleri akromegali grubunda düşük olsa da, farklar istatistiksel olarak anlamlı değildi (p=0,183). TSP-1 ile BH (p=0,265) ve IGF-1 (p=0,131) arasında korelasyon saptanmadı.
Sonuç:
Akromegali hastalarında kanser ve özellikle de kolon kanseri prevalansının arttığı bilinmektedir. Azalmış TSP-1 düzeyinin kanser gelişiminde rol oynadığı birçok çalışmada gösterilmiştir. Özellikle somatostatin reseptörleri ile ilişkili olması gelecekte akromegali takibinde ve tedavi seçenekleri konusunda önemli bir rol oynayabileceğini düşündürmektedir. Akromegali hastalarında TSP-1 düzeyinin değerlendirildiği ve özellikle kolon kanseri tanısı almış olan geniş hasta gruplarında değerlendirildiği çalışmalar yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Çalışmamız akromegali hastalarında TSP-1 düzeyinin değerlendirildiği ilk çalışma olması yönünden değerlidir.